Zamach w Groznym - wybuch w Domu Rządu 2002

JEŻELI NIE MASZ 18 LAT NIE POWINIENEŚ OGLĄDAĆ TEJ GALERII

PRZYGOTOWANIE ZAMACHU TERRORYSTYCZNEGO

Idea dokonania tego zamachu terrorystycznego należała do Szamila Basajewa. Jesienią 2002 roku powierzył dokonanie tego zamachu jednemu z dowódców polowych bojowników czeczeńskich Jusupowi Sadujewowi i przekazał mu na zorganizowanie zamachu  środki w wysokości 18 tys. dolarów USA. Sadujew dobrał wykonawców zamachu – aktywnego uczestnika nielegalnych formacji zbrojnych Tumirewa, jego nieletnią córkę  Wołodinę, nieznanego z nazwiska człowieka, występującego jako "Nur-Ali" - w charakterze terrorystów-samobójców, a także kilka osób, mających zapewnić przeprowadzenie akcji – Walida Sulejmanowa, Achmeda Ismaiłowa, Junusa Jusupowa (według innych źródeł – Jewnusowa) i innych.

27 grudnia 2002 roku

Tego dnia członkowie bandy Sadujewa przewieźli samobójców do przygotowanych samochodów-pułapek "KamAZ" i "UAZ". Do "KamAZ"a wsiedli Tumirew z Wołodiną, a Nur-Ali wsiadł do "UAZ"a. Terroryści pojechali w kierunku kompleksu budynków rządowych. O 14:28 z pięciosekundowym odstępem pod Domem Rządu Czeczenii oba samochody zostały zdetonowane. Wszyscy znajdujący się w nich zginęli na miejscu. W wyniku wybuchów 48 osób zginęło bezpośrednio na miejscu zajścia, kolejne 23 zmarły w szpitalach. 640 osób doznało różnego stopnia  obrażeń. Na pewien czas została sparaliżowana praca struktur państwowych Republiki Czeczeńskiej. Straty materialne z powodu zamachu kosztowały państwo i ofiary zamachowców ponad 135 milionów rubli. Wybuch w Domu Rządu w Groznym był jednym z większych sukcesów bojowników czeczeńskich w czasie drugiej kampanii czeczeńskiej.

Rozpatrzenie sprawy karnej. Pojmanie terrorystów i sąd nad nimi

Wkrótce po zamachu Szamil Basajew publicznie wziął na siebie odpowiedzialność za jego przeprowadzenie. W 2003 r. w trakcie operacji antyterrorystycznej wielu z wspólników terrorystów zostało zabitych. Żywi spośród uczestników zamachu z 27 grudnia 2002 roku zostali zatrzymani jedynie Sulejmanow, Ismaiłow i Jusupow. W trakcie państwowego śledztwa ich wina została całkowicie udowodniona, zarówno w dziedzinie współuczestnictwa w zamachu, jak i w szeregu innych przestępstw, w tym również szczególnie ciężkich. 3 czerwca 2004 roku Sąd Najwyższy Republiki Czeczenii skazał wszystkich trzech na dożywocie i odbywanie kary w kolonii o zaostrzonym reżymie.

Kronika powietrznych zamachów terrorystycznych w ZSSR I Rosji

Przedstawiamy państwu dane dotyczące przypadków aktów terroryzmu powietrznego, do których doszło w  ZSSR I  Rosji w latach 1958 – 1996. Dla oceny i porównania całość danych została podzielona na dwa okresy, odpowiadające czasom przed „pieriestrojką” i czasom „pieriestrojki” Osobno przytoczone są przypadki porwania zakładników  na ziemi z próbą ucieczki samolotem.

Informacje dotyczące lat 1996 – 1999 są  w opracowaniu i zostaną przedstawione osobno.

(Używany skrót SP oznacza statek powietrzny – w tłumaczeniu wymiennie ze słowem „samolot”).

(Skrót ZLC – Zarząd Lotnictwa Cywilnego)

(PANH – nazwa lotniczej spółki akcyjnej  /SA/)

SP – statek powietrzny,

SA- spółka akcyjna

ZTP -Zarząd Transportu Powietrznego

25.10.58 r. -  próba porwania przez przestępców SP AN-2 na lotnisku N. Kresty (Jakucja). Ofiar nie było.

21.06.61 r. -  próba porwania przez dwóch przestępców SP AN-2 w porcie lotniczym Aszchabad. Ofiar nie było.

03.06.69 r. -  próba porwania przez trójkę przestępców (2.mężczyzn i kobieta) SP IŁ-14 Estońskiego ZLC w czasie rejsu Leningrad – Tallin. Zginął mechanik pokładowy, który podjął walkę z porywaczami.

15.07.70 r. -  próba porwania przez dwóch przestępców SP AN-2 (rejs Leningrad – Sortawała). Ofiar nie było.

15.10.70 r. - porwanie i uprowadzenie przez dwu porywaczy (Litwinów, ojca i syna Brazinskasów) do Turcji (do portu Trabzon) SP AN-24. Zginęła stewardessa Nadieżda Kurczenko. Trzy osoby ranne

27.10.70 r. - porwanie i uprowadzenie do Turcji przez dwóch przestępców (N. F. Gilew i M. B. Pozdiejew) SP Ł-202 „Morawa” w czasie rejsu Kercz – Krasnodar. Ofiar nie było.

13.11.70 r. -  próba porwania przez dwie osoby SP IŁ -14  (rejs Wilno – Pałanga). Ofiar nie było.

23.04.73 r. -  próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-104  na trasie  Leningrad – Moskwa.

Zginęły dwie osoby.

25.07.73 r.- porwanie i uprowadzenie do Turcji (port lotniczy Trabzon) przez A. W. Pietrowa samolotu AN -2 w czasie rejsu 308 Rostów – Salsk. Ofiar nie było.

26.07.73 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP IŁ-14 na trasie Wilno – Pałanga. Jeden ranny.

02.11.73 r. - Próba porwania przez czterech przestępców SP Jak-40 w czasie rejsu Bykowo –

Briansk. Zginęły 2 osoby, 2 zostały ranne.

26.01.76 r. - próba opanowania SP IŁ-62 przez jednego przestępcę (rejs Frunze – Moskwa). Ofiar nie było.

04.07.76 r.- próba porwania SP AN-2, rejs Groznyj – Elista. 1 przestępca. Ofiar nie było.

06.09.76 r. - uprowadzenie przez pilota W. I. Bielenko z Sokołowki z  Kraju Nadmorskiego do Japonii (port lotniczy Hakodate) samolotu bojowego MIG-25p. Ofiar nie było.

23.09.76 r. - porwanie i uprowadzenie do Iranu przez jednego przestępcę (W. I. Zasimow) OSP AN-24 Zabratskiej SA Azerbajdżańskiego ZLC (rejs Zabrat – Adżikabul – Puszkino – Priszib – Lenkorań). Ofiar nie było.

22.05.77 r. - porwanie i uprowadzenie do Szwecji przez jednego przestępcę (W.W. Sosnowskij) samolotu AN-24 Ryżskiej SA  (Łotwa), rejs Ryga – Daugawpilis. Ofiar nie bylo.

17.06.77 r. Próba porwania samolotu Jak-40, rejs Ryga – Tallin. Jeden porywacz. Ofiar nie było.

10.07.77 r. - porwanie i uprowadzenie do Finlandii (port lotniczy Helsinki) przez dwu przestępców (A.F. Szełud'ko i G.I. Zagirniak) samolotu TU-134 Leningradzkiego ZLC (rejs Pietrozawodzk – Leningrad). Ofiar nie było.

19.10.77 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP AN-2 na lotnisku w Tartu (Estonia). Ofiar nie było.

06.11.77 r. - próba porwania przez jednego przestępcę samolotu AN-24.Rejs Pałanga – Wilno. Ofiar nie było.

21.02.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-134, rejs Leningrad – Murmańsk. Ofiar nie było.

09.04.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP Jak-40, rejs Pałanga – Tallin. Ofiar nie było.

01.05.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP IŁ-18, rejs Aszchabad – Mineralnyje Wody. Zginął 1 człowiek.

15.10.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP AN-24, rejs Symferopol – Odesa. Ofiar nie było.

09.11.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP AN-24, rejs Krasnodar – Baku. 1 człowiek zabity, 1 ranny .

10.11.78 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP An-24, rejs Charków - Suchumi. Ofiar nie było.

06.01.79 r. - próba porwania przez czterech przestępców SP TU-134, w porcie lotniczym Pulkowo  (Leningrad). Ofiar nie było.

01.04.79 r. - próba porwania przez dwu przestępców SP Jak-40, rejs Odessa – Kutaisi. Ofiar nie było.

14.09.79 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP IŁ-18, rejs Anadyr – Chabarowsk. Zginęły dwie osoby.

20.03.80 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-134, rejs Baku – Erewań. Ofiar nie było.

14.08.80 r. - próba porwania przez jednego przestępcę w porcie lotniczym Batumi SP L-410. Ofiar nie było.

08.07.82 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-154, rejs  Murmańsk - Leningrad. Ofiar nie było.

19.09.82 r. - próba porwania przez pięciu przestępców SP Jak-40, rejs  Kingisepp - Tallin. Ofiar nie było.

07.11.82 r. -  porwanie i uprowadzenie do Turcji przez trzech przestępców (A. Szuller, W. Szmidt, B. Szmidt) SP AN-24 Północno-Kaukaskiego ZLC, (rejs  Nowosybirsk – Odessa). Dwie osoby ranne.

25.01.83 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP Jak-40, rejs  Erewań - Berd. Ofiar nie było.

27.05.83 r. - mechanik Wanags uprowadził do Szwecji  SP AN-2,należący do Ryżskiej SA (PANH). Ofiar nie było.

05.07.83 r. - próba porwania przez dwu przestępców  SP TU-134, rejs  Moskwa - Tallin. (1 zabity, 1 ranny).

18.11.83 r. - próba porwania przez dziewięciu przestępców SP TU-134, rejs  Tbilisi - Leningrad. Zginęło 7 osób, 3 zostały ranne.

18.06.84 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-154, rejs Domodiedowo – Surgut. Ofiar nie było.

17.11.85 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP AN-24, rejs  Tupase - Moskwa. Ofiar nie było.

19.12.85 r. -  porwanie i uprowadzenie do Chin  przez drugiego pilota Sz.Alimuradowa  SP AN-24, należącego do Jakuckiego ZLC (rejs  Jakuck – Czułman – Tachtamygda – Czyta - Irkuck). Ofiar nie było.

20.09.86 r. - próba porwania przez dwu przestępców SP TU-134, rejs Kijów - Niżniewartowsk. Zginęło 5 osób.

27.05.87 r. - uprowadzenie do Szwecji  przez drugiego pilota R.S. Swistunowa  SP AN-2 Łotewskiego ZLC (PANH w rejonie Sałdusskim),Ofiar nie było.

08.03.88 r. - porwanie przez rodzinę Owieczkinów (11 osób) samolotu TU-154 Irkuckiej SA Wschodnio-Syberyjskiego ZLC w czasie rejsu Irkuck – Kurgan – Leningrad. Zginęło 9 osób, rannych zostało 19.

30.03.88 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-134 w czasie rejsu Frunze – Moskwa. Ofiar nie było.

01.12.88 r. Napad na ziemi z wzięciem zakładników. Banda Jakszyjanca (4 osoby) porwawszy autobus z uczniami i przybywszy do portu lotniczego Mineralnyje Wody zażądała dostarczenia broni, kilku milionów dolarów i samolotu w celu odlotu do Izraela. Żądania spełniono. Samolotem IŁ-76 terroryści odlecieli do Izraela i poddali się władzom izraelskim. W rezultacie wszyscy przestępcy zostali wydani stronie rosyjskiej.

20.01.89 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-134 w czasie rejsu Archangielsk – Odessa. Ofiar nie było.

21.01.89 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP AN-24 w czasie rejsu Iwano-Frankowsk – Kijów. Porywacz został ranny.

30.03.89 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP TU-134 w czasie rejsu Woroneż – Baku. Ofiar nie było.

18.04.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę samolotu w czasie rejsu Wilno  – Moskwa. Ofiar nie było.

09.06.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Szwecji przez jednego przestępcę (D. Siemionow} SP TU-154 Białoruskiego ZLC ( rejs 7855 Mińsk - Murmańsk). Ofiar nie było.

18.06.90 r. - uprowadzenie do Turcji (port lotniczy Trabzon) przez pilota W. Łapina SP AN-2 z lotniska Izmaił Ukraińskiego ZLC. Ofiar nie było.

19.06.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Finlandii przez jednego przestępcę (O.Kozłow) SP TU-134 Łotewskiego ZLC podczas rejsu 8305 Ryga – Murmańsk. Ofiar nie było.

24.06.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Finlandii przez jednego przestępcę (M.Warfołomiejew} SP TU-134 Estońskiego ZLC podczas rejsu 8385 Tallin - Lwów. Ofiar nie było.

28.06.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę samolotu Północno-Kaukaskiego ZLC, rejs Krasnodar  – Krasnojarsk. Ofiar nie było.

30.06.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Szwecji przez jednego przestępcę (A. Michajlenko) SP TU-154 Ukraińskiego  ZLC  podczas rejsu 8678  Lwów – Leningrad. Ofiar nie było.

04.07.90 r. - próba uprowadzenia przez  porywaczkę (Majewskaja) SP TU-134 Północno-Kaukaskiego ZLC w czasie rejsu Soczi  – Rostów. Ofiar nie było.

05.07.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Szwecji przez jednego przestępcę (M. Mokriecow) SP TU-154  Leningradzkiego ZLC  podczas rejsu 8677 Leningrad – Lwów. Ofiar nie było.

07.07.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Szawronskij) SP AN-24 Białoruskiego ZLC w czasie rejsu Mińsk  – Witebsk. Ofiar nie było.

10.07.90 r. - próba porwania  przez jednego przestępcę (Abchazawa) SP TU-154 Leningradzkiego ZLC podczas rejsu Nikołajew – Murmańsk. Ofiar nie było.

12.07.90 r. - próba porwania  przez dwóch przestępców (Lebiediew i Kudriawcew) SP TU-154 Leningradzkiego ZLC  podczas rejsu Leningrad – Murmańsk. Ofiar nie było.

18.07.90 r. - próba porwania  przez jednego przestępcę (Łata) SP TU-134 Ukraińskiego ZLC  podczas rejsu Odessa – Suchumi. Ofiar nie było.

23.07.90 r. - próba porwania  przez dwóch przestępców (Kuzniecow, Kowalenko) SP TU-134 Łotewskiego ZLC  podczas rejsu Ryga – Murmańsk. Ofiar nie było.

09.08.90 r. - próba porwania  przez jednego przestępcę (Czernniawskij) SP AN-2 ZLC  podczas rejsu Dołgoje - Liwny – Orzeł. 1 osoba ranna.

13.08.90 r. - próba porwania  przez jednego przestępcę (Nikiforow) SP Ł-410 Priwołżskiego ZLC  podczas rejsu Penza – Kostroma. Ofiar nie było.

19.08.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Pakistanu SP TU-154 Jakuckiego ZLC w czasie rejsu Neriungi – Jakuck (przestępca W.A. Jewdokimow). Uprowadzenia dokonano na trasie Krasnojarsk-Taszkent-Pakistan. Ofiar nie było.

30.08.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Pantelejew) SP AN-2 ZLC C w czasie rejsu Woroneż – Orzeł. Ofiar nie było.

30.08.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Apicarian) SP Jak-42  ZLC  w czasie rejsu Bykowo -Woroneż. Ofiar nie było.

02.09.90 r. - próba porwania przez dwu przestępców ( Gafarow, Winnikow) SP AN-20 Kirgiskiego ZLC  w czasie rejsu Przewalsk – Frunze. Jeden ranny.

24.09.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Polakow) SP Leningradzkiego ZLC  w czasie rejsu Leningrad – Archangielsk. Ofiar nie było.

03.10.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Gawriłow) SP w czasie rejsu Perm – Kotłas. Ofiar nie było.

05.10.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Finlandii SP Jak-40 Leningradzkiego ZLC w czasie rejsu Nowgorod – Leningrad – Pietrozawodzk (przestępca I. Seliwanow). Ofiar nie było.

12.11.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Graczew) SP Leningradzkiego ZLC. Ofiar nie było.

15.11.90 r. - porwanie i uprowadzenie do Finlandii SP Tu-134 Leningradzkiego ZLC w czasie rejsu Leningrad – Moskwa (przestępca A.Wilesow). Ofiar nie było.

16.11.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę SP Estońskiego ZLC w porcie lotniczym Tallin. Ofiar nie było.

28.11.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Pyliew) SP TU-134 Komi ZLC w czasie rejsu Moskwa - Syktywkar. Ofiar nie było.

02.12.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Gerasimow) SP TU-154 Leningradzkiego ZLC w czasie rejsu Leningrad - Murmańsk. Ofiar nie było.

11.12.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Mursałow) SP Jak-40 Azerbajdżańskiego ZLC w czasie rejsu Baku - Tbilisi. Ofiar nie było.

20.12.90 r. - próba porwania przez jedną terrorystkę (Żirowskaja) SP Północno-Kaukaskiego ZLC w czasie rejsu Rostów – Niżniewartowsk. Ofiar nie było.

24.12.90 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Dżugelia) SP Wnukowskiej SA w czasie rejsu Moskwa – Soczi. Ofiar nie było.

30.12.90 r. - próba porwannia przez jednego przestępcę (Maliugin) SP AN-24 Łotewskiego ZLC

w czasie rejsu Kijów – Ryga. Ofiar nie było.

21.01. 91 r. - porwanie i uprowadzenie do Bułgarii SP TU-154 Ukraińskiego ZLC w czasie rejsu 7393 Taszkent – Groznyj – Odessa (przestępca G. J. Gan). Ofiar nie było.

13.02.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Chwedilidze) SP TU-154 Gruzińskiego ZLC rejs Tbilisi – Moskwa. Ofiar nie było.

04.03.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Dubowcew) SP AN-24 Kotłaskiej SA w czasie rejsu Kotłas – Leningrad. Ofiar nie było.

14.03.91 r. - próba porwania SP Jak-42 w porcie lotniczym Domodiedowo.

18.03.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę ( Wołodin) SP IŁ-86 spółki Wnukowo w czasie rejsu Wnukowo – Nowosybirsk. Ofiar nie było.

28.03.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Kuzniecow) SP TU-134 Archangielskiego ZLC w czasie rejsu Archangielsk - Kaliningrad. Ofiar nie było.

14.04.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Jurkin) SP Jak-42 w czasie rejsu z Krasnodaru. Ofiar nie było.

16.04.91 r. - proba porwania w porcie lotniczym Wnukowo SP TU-154 przez jednego przestępcę (Matajew). Ofiar nie było.

18.04.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Oganesjan) samolotu w porcie lotniczym Mineralnyje Wody. Ofiar nie było.

29.04.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Kozyriew) SP TU-154 Sibawia w czasie rejsu Barnauł – Moskwa. Ofiar nie było.

10.05.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Taratynow) SP TU-134 Łotewskiego ZLC w czasie rejsu Leningrad – Ryga. Ofiar nie było.

13.06.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Dadastanow) SP TU-154 Północno-Kaukaskiego  ZLC w czasie rejsu Rostów - Wnukowo. Ofiar nie było.

17.06.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Mokrenko) SP TU-154m Krasnojarskavia w czasie rejsu Krasnodar – Krasnojarsk. Ofiar nie było.

09.11.91 r. - porwanie i uprowadzenie do Turcji SP TU-154 Minerałowodzkich LL w czsie rejsu Mineralnyje Wody – Jekaterinburg (przestępca S. Situjew). Ofiar nie było.

13.11.91 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Wieczkanow) SP TU 154 Bajkalavia  w czasie rejsu Irkuck – Sankt-Petersburg. Ofiar nie było.

04.11.92 r. - porwanie i uprowadzenie w porcie lotniczym Groznyj SP Jak-42  w czasie rejsu na trasie Bykowo – Machaczkała z 54 pasażerami, którzy zmusili załogę samolotu do zmiany kursu i lądowania na lotnisku w Groznym.Ofiar nie było.

07.06.92 r. - próba porwania  SP TU-154 spółki Wnukowo w czasie rejsu Groznyj – Moskwa. Jeden przestępca (Maniew) zginął.

05.06.92 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Zacharjew) samolotu w czasie rejsu Mineralnyje Wody – Moskwa. Ofiar nie było.

20.02. 93 r. - porwanie i uprowadzenie do Szwecji SP TU-134 Północno-Zachodniego ZR w czasie rejsu 8516 Tiumeń-Sankt Petersburg (przestępca T. Musajew  - Azer). Samolot skierowany na trasę Tallin – Sztokholm. Ofiar nie było.

14.08.93 r. - próba porwania przez jednego przestępcę (Muslimow) SP TU-154 w czsie rejsu Sankt Petersburg – Moskwa. Ofiar nie było.

01.09.93 r. - proba porwania przez jednego przestępcę (Barysznikow) SP TU-154 Jekatierinburgskiego PA w czasie rejsu Władywostok – Jekatierinburg. Ofiar nie było.

15.09.93 r. - porwanie i uprowadzenie do Norwegii przez trzech przestępców (  bracia Magamedi -Azerowie i obywatel Iranu) SP TU-134 Permskiego Przedsiębiorstwa Lotniczego (Uralski Zarząd Transportu Powietrznego) w czasie rejsu 3100 Baku – Perm. Samolot został porwany na trasie Kijów – Oslo.

25.10.94 r. - porwanie SP Jak-40, należącego do spółki akcyjnej "Donskije avialinii" Południowego Rosyjskiego Zarządu Transpotru Powietrznego, lecącego na trasie Aszchabad -Machaczkała – Rostów. Po starcie z lotniska Machaczkała przestępca uzbrojony w samodzielnie wykonane urządzenie wybuchowe i grożąc wysadzenniem samolotu zmusił załogę do lądowania w porcie lotniczym Machaczkała, zażądał dużej sumy w walucie obcej i odlotu do Iranu. W wyniku negocjacji z samolotu wypuszczono zakładników. Nocą trzej pozostali członkowie załogi opuścili samolot przez lufcik w kokpicie.W czasie szturmowania samolotu przestępca wysadził się w powietrze. Samolot został znacznie uszkodzony. Wśród pasażerów i członków załogi ofiar śmiertelnych i rannych nie było.

27.10. 94 r. - próba porwania SP TU-154 należącego do  spółki Mineralnowodzkiej na lotnisku Wnukowo, szykującego się do rejsu na trasie Moskwa – Mineralnyje Wody. W czasie wsiadania pasażerów przestępca, wykorzystując beztroskę pracowników służb naziemnych i załogi samolotu przedostał się do kokpitu i ogłosił, że porwał samolot wraz z pasażerami. Został unieszkodliwiony przez pracowników ochrony lotniska "Wnukowo" i członków załogi.

24.11.94 r. - porwanie i uprowadzenie do Estonii (Tallin) SP TU-134 Syktywarskiej spółki akcyjnej (Rosyjski Zarząd Transportu powietrznego), lecącego na trasie Syktywar – Sankt-Petersburg – Mińsk (przestępca Bożko). W wyniku działań władz estońskich pasażerowie i członkowie załogi zostali uwolnieni, porywacz aresztowany. Ofiar nie było. (W czasie śledztwa Bożko powiesił się w estońskim więzieniu).

07.06.95 r. - porwanie SP MI-8  w porcie lotniczym Ułan-Ude Wschodnio-Syberyjskiego RZTP przez trzyosobową grupę przestępców ( przywódca grupy – były pilot śmigłowca  A.J. Pomazkin). W wyniku pertraktacji (na miejsce zajścia sprowadzono matkę i żonę przywódcy grupy przestępców) Pomazkin poddał się. Dwaj pozostali porywacze zmusili załogę do lotu i po wylądowaniu na obrzeżach miasta ukryli się. Zostali zatrzymani przez organa MSW. Ofiar nie było.

03.08.95 r. - porwanie rosyjskiego samolotu w Afganistanie SP IŁ-76 SA "Aerostan" (Tatarstan) z 7. członkami załogi. Samolot został zmuszony do lądowania przez myśliwce zbrojnej opozycji "Taliban" w Kandagarze. 19.08.96 r. SP IŁ-76 powrócił do Kazania z pełną załogą, która, wykorzystując utratę czujności przez talibów w czasie sprawdzania sprawności samolotu wystartowała z Kandagaru dokonując śmiałej ucieczki.

17.10.96 r. - próba porwania SP w czasie rejsu SU-17 (TU-154m) na trasie Moskwa – Malta – Lagos po wylocie z Malty, przez obywatela Nigerii, uzbrojonego w nóż. Zażądał on zmiany kursu i lotu do Algieru. Przestępcę  rozbroili i związali członkowie  załogi i pracownicy ochrony. Po przybyciu do Lagosu porywacz został przekazany władzom nigeryjskim.

10.12.97 r. - emeryt G.G. Todikow porwał SP IŁ-62M w czasie rejsu Magadan – Norylsk – Moskwa. Godzinę po wylądowaniu na lotnisku "Szeremietiewo-1" unieszkodliwiony przez pracowników Wydziału "A" Departamentu do walki z terroryzmem FSB Rosji. Ofiar nie było.

17.02.98 r. - samolot TU-154 ze 170 pasażerami i 6 członkami  załogi w czasie rejsu Krasnodar – Samara, z powodu trudnych warunków atmosferycznych był zmuszony wylądować awaryjnie w porcie lotniczym miasta Ulianowska o godz. 17.18. O 22.15 w budynku lotniska nieznany człowiek, grożąc nożem, porwał jedną z pasażerek tego samolotu w charakterze zakładniczki i zażądał podstawienia samolotu z nawigatorem w celu lotu do Izraela. W trakcie negocjacji, prowadzonych z nim przez pracowników służb bezpieczeństwa, został unieszkodliwiony przez grupę szturmową UFSB – MSW. Porywaczem okazał się mieszkaniec Ulianowska I.Szurygin, urodzony w 1970 r. operator kotłowni jednostki wojskowej 44503.

09.08.98 r. - w czasie sprawdzania samolotu TU-154 ze 164 pasażerami na pokładzie lecącego na trasie Ust' Ilim – Ateny stewardessy znalazły list z zawiadomieniem, że liniowiec jest zaminowany. Lądowano awaryjnie na lotnisku "Domodiedowo" w Moskwie.

Przypadki napadów na ziemi z wzięciem zakładników

02.05.93 r. - miasto Kazań (Tatarstan) – Przestępca, porwawszy autobus miejski i dwoje zakładników (kierowca autobusu i jego trzynastoletnia córka), po przybyciu do portu lotniczego Kazań zażądał 100 tys. dolarów USA i samolotu do wyjazdu za granicę. Przestępca został ranny i zatrzymany. Zakładnikom nic się nie stało.

28.09.93 r. - miasto Omsk (Zachodnio – Syberyjski Zarząd Transportu Powietrznego) – Przestępca uzbrojony w mechanizm wybuchowy i obrzynek wdarł się do przedszkola i powawszy w charakterze zakładników czworo dzieci i dwie kobiety zażądał pieniędzy, broni i samolotu w celu wyjazdu za granicę. Przy wsiadaniu do autobusu przestępca został zabity. Zakładnicy i uczestnicy  akcji nie doznali szkody.

23.12.93 r. port lotniczy Krasnodar Południowego RZTP  - porwanie przez przestępców zakładników i odlot śmigłowcem MI-8 do portu lotniczego Mineralnyje Wody. Tam w operacji Alarm (23-26.12.93 r.) zakładnicy zostali uwolnieni.

03.02.93 r. - miasto Rostów nad Donem (Południowy RZTP). - Przestępca porwał autobus sanitarny i zakładników (wychowawczynię i dwoje przedszkolaków). Po dotarciu na lotnisko zażądał samolotu do wyjazdu za granicę. Został unieszkodliwiony przy wchodzeniu na pokład samolotu. Zakładnikom nic się nie stało.

26.05.94 r. - port lotniczy Mineralnyje Wody. Czterech przestępców (narodowości kaukaskiej), uzbrojonych w broń palną i granaty porwało kursowy autobus z pasażerami. Po przybyciu na lotnisko Mineralnyje Wody zażądali 10 mln. dolarów USA, broni, kamizelek kuloodpornych, narkotyków. Część zakładników uwolniono wzamian za spełnienie żądań. 27.05.94 r. terroryści z trzema zakładnikami odlecieli śmigłowcem MI-8 w rejon Republiki Czeczeńskiej. Po wylądowaniu trzech terrorystów, większa część pieniędzy i broni została przejęta przez grupę "Alfa". Zakładnicy zostali uwolnieni, ofiar nie ma. Los czwartego terrorysty nie jest znany.

17.06.94 r. - miasto Penza (Priwołżski RZTL)- dwu osadzonych w więzieniu miasta Penzy wzięło w charakterze zakładników pracowników służby zdrowia. Grożąc zdetonowaiem granatu zażądali samolotu i autobusu do przewozu na lotnisko Penza. Przestępcy zostali unieszkodliwieni przez grupę szturmową na terenie więzienia.

26.06.94 r. - port lotniczy Mineralnyje Wody – czterej terroryści (czeczeńcy, trzech było w maskach), uzbrojeni w pistolety i granat, porwali w Piatigorsku autobus kursowy "Ikarus" z 41 pasażerami (10 dzieci) i po przybyciu na lotnisko Mineralnyje Wody zażądali 15 mln. dolarów USA i śmigłowca MI-8. W trakcie negocjacji część zakładników uwolniono. Nocą 29.07.94 r. rozpoczęto szturm dostarczonego terrorystom śmigłowca. Przestępcy zdetonowali w śmigłowcu granat. Zginęlo 5 zakładniczek i 1 przestępca. Rannych zostało 2 przestępców i kilku uczestnników szturmu. Śmiglowiec został znacznie uszkodzony. Szturm przeprowadzala grupa "Wega". Grupa "Alfa" w szturmie nie uczestniczyła.

09.02.95 r. - miasto Ufa – dwóch nieletnich (uczniowie technikum naftowego miasta Ufy – D.S. Grinin, ur. W 1979 r. i I.A. Oleniew, ur. w 1978 r.), grożąc wybuchem, porwali autobus  "Ikarus" z 44 pasażerami, kursujący na trasie Ufa – Pribiel'skij – Karmaskały i zażądali od kierowcy jazdy na lotnisko Ufa. Na placu przed dworcem kolejowym "terroryści" pozostawili w autobusie 15 z 44 pasażerów w charakterze zakładników i wysunęli żądanie dostarczenia samolotu w celu odlotu do Syrii. Zostali zatrzymani przez pracowników milicji. Zarekwirowano im urządzenia zapalające własnej roboty. 

20.09.95 r. - w mieście Machaczkała dwaj przestępcy porwali na dworcu autobusowym autobus z 18 pasażerami (9 mężczyzn, 7 kobiet i 2 dzieci) i zażądali wydania im 1,5 mln. dolarów, broni i samolotu w celu odlotu z portu lotniczego Machaczkała. Negocjacje trwały prawie dobę i 21.09.95 r. przestępcy zostali unieszkodliwieni przez grupę szturmową w 40 sekund. Rannych i zabitych nie było.

31.10.95 r. - w mieście Chabarowsk (Dalekowschodni RZ TP) dwóch obywateli, mieszkańców Chabarowska, porwało mikrobus z dwoma pasażerami i, po przybyciu do portu lotniczego,  grożąc wysadzeniem samochodu z zakładnikami,  zażądało podstawienia samolotu w celu odlotu do Libii. Przestępcy zostali aresztowani.

17.01.96 r. - w porcie lotniczym Surgut Tiumeńskiego RZ TP porwany został  autobus ochrony. Żądania przestępcy – podstawić samolot. Przestępca został zabity.

16.09.96 r. - (Południowy RZ FAS) czeczeński bojówkarz, uzbrojony w granaty i kanister z benzyną na przedmieściu Machaczkały porwał autobus z pasażerami i po przybyciu na lotnisko Machaczkała zażądał kilku milionów dolarów USA i śmigłowca. W tym czasie na lotnisku przebywał członek rządu Dagestanu, który potrafił skłonić terrorystę do uwolnienia zakładników wzamian za 100 mln. rubli i gwarancję nietykalności. Swoim prywatnym samochodem poseł (bez udziału pracowników MSW) odwiózł przestępcę na granicę z Czeczenią i wrócił z powrotem. Ofiar nie było.

Statystyki pokazują, że, poczynając od 1989 roku liczba aktów terrorystycznych w komunikacji powietrznej wzrosła półtora  raza przy praktycznie jednakowej liczbie przestępców. Przy czym zabito i raniono wszystkiego 7 osób, co świadczy o znacznym doświadczeniu rosyjskich służb antyterrorystycznych.      

Rok 1999

09.03.99 r. - Wybuch na Głównym Bazarze we Władykaukazie. Zginęło 67 osób, ponad 100 zostało rannych.

26.04.99 r. - Wybuch w windzie hotelu "Inturist" w Moskwie. Ucierpiało 11 osób.

16.05.99 r. - Trzy wybuchy w miasteczku wojskowym Sputnik w okolicach Władykaukazu. 4 osoby zginęły, 9 zostało rannych.

31.08.99 r. - Wybuch w podziemnym centrum handlowym na placu Maneżowym w Moskwie. Zginęła jedna osoba, kilkadziesiąt zostalo rannych. Wybuch, początkowo przedstawiony jako  porachunki mafijne, później został przekwalifikowany na akt terrorystyczny.

04.09.99 r. - W mieście Bujnaksk (Dagestan) wysadzono w powietrze czteropiętrowy budynek mieszkalny, zasiedlony przez rodziny oficerów. Zginęły 64 osoby, wśród nich 23 dzieci. 146 osób zostalo rannych.

09.09.99 r. - Wybuch w budynku mieszkalnym w Moskwie przy ul. Gurjanowa. Zginęło 109 osób, ponad 200 zostalo rannych.

13.09.99 r. - Wybuch w budynku mieszkalnym w Moskwie przy ul. Kaszirskoj. Zginęły ponad 124 osoby, w tym trzynaścioro dzieci.

16.09.99 r. - Wysadzony został budynek mieszkalny w Wołgodonsku w obwodzie Rostowskim.18 osób zginęło. W sumie ucierpiało 310 osób.

22.09.99 r. - W Riazaniu kilka osób zostało przyłapanych na zakładaniu worków z materiałem wybuchowym w budynku mieszkalnym. Wedle wersji oficjalnej były to ćwiczenia, zorganizowane przez FSB.

Rok 2000

31.05.00 r. – Wybuch w Wołgogradzie w alei Żukowa. Zginęła jedna osoba, 15 zostało rannych.

05.07.00 r. - Wybuch w Wołgogradzie przy ul. Czekalina. Szczęśliwym trafem nikt nie ucierpiał.

09.07.00 r. -  Wybuch na Głównym Bazarze Władykaukazu. Zginęło 6 osób, 18 zostało rannych.

08.08.00 r. - Wybuch w centum Moskwy w przejściu podziemnym pod placem Puszkina. Na miejscu zginęło 7 osób, 6 zmarło w szpitalach z powodu odniesionych ran. 118 osób, w tym sześcioro dzieci, zostało rannych.

06.10.00 r. - Wybuch na peronie dworca kolejowego w Piatigorsku i dodatkowo dwa wybuchy  w mieście Niewinnomyssk (Kraj Stawropolski). Zginęły 2 osoby, 20 zostało rannych.

09.12.00 r. - We wsi Ałchan-Jurt (Czeczenia) wybuchł samochód-pułapka. Zginęły 2 osoby, 20 zostało rannych.

08.12.00 r. - W Piatigorsku wskutek wybuchu na bazarze przy ul. Mira (Pokoju) zostało rannych 25 osób.

Rok 2001

06.02.01 r. - Wybuch w Moskwie na stacji metra "Biełorusskaja". Ucierpialo ok. 10 osob.

24.03.01 r. - W miastach Mineralnyje Wody i Jessientuki w Kraju Stawropolskim i w aule Adyge-Chabl w Karaczajewo-Czerkiesji dokonano trzech aktów terrorystycznych, które pociągnęły za sobą 28 ofiar śmiertelnych i 200 rannych.

10.11.01 r. - Wybuch na bazarze we Władykaukazie. Zginęło 5 osób, 44 zostalo rannych.

Rok 2002

28.04.02 r. - Wybuch na bazarze we Władykaukazie. Zginęlo 8 osob, ponad 40 zostało rannych.

09.05.02 r. - Wybuch fugasu w dagestańskim mieście Kaspijsk w czasie defilady z okazji Dnia Zwycięstwa. Zginęły 42 osoby.

19.10.02 r. - Wybuch przed restauracją McDonald's przy ul. Pokryszkina w Moskwie. Zginęła 1 osoba a 8 osob zostało rannych. Początkowo  wybuch uznano za porachunki między grupami kryminalnymi, później za akt terroru.  

23-26.10.02 r. - Wzięcie ponad 1000 zak ladników w ośrodku teatralnym na Dubrowce w Moskwie. 130 zakładnikow zginęło w wyniku zamachu terrorystycznego a także operacji antyterrorystycznej służb specjalnych.

27.12.02 r. - Dwa samochody z trotylem, kierowane przez terrorystów-samobójców zaatakowały budynki rządowe w szczególnie chronionej strefie w centrum Groznego. Zginęly co najmniej 72 osoby, rannych zostało 210.

Rok 2003

12.05.03 r. - Ciężarówka z trotylem, kierowana przez terrorystę-samobójcę wybuchła przed budynkiem MSW i FSB w centrum miasta Znamienskoje (rejon Nadterecznyj Czeczenii), zburzone zostały przede wszystkim budynki mieszkalne, zginęło 59 osób, ponad 300 odniosło obrażenia.

14.05.03 r. - Terrorystka-samobójczyni odpaliła ładunek wybuchowy, zabijając siebie i 20 osób w czasie święta religijnego w wiosce Ilischan-Jurt w rejonie Gudermesskim Czeczenii.

05.06.03 r. - Terrorystka-samobójczyni w Mozdoku zaatakowała autobus. Zginęło 19 osób.

05.07.03 r. - Terrorystki-samobójczynie w Moskwie w Tuszynie wysadziły się w czasie festiwalu "Skrzydła". Zginęło 16 osób, ok. 40 zostało rannych.

10.08.03 r. - Przed restauracją "Imbir" w centrum Moskwy została zatrzymana kobieta w tzw. "pasie szachida". Podczas rozminowywannia ładunku zginął 1 człowiek.

01.08.03 r. - Samochód-pułapka wjechał na teren szpitala w Mozdoku (Północna Osetia). Zginęło 50 osób, ponad 80 zostało rannych.

03.09.03 r. - Na odcinku kolejowym Podkumok – Biełyj Ugol (Kraj Stawropolski) nastąpił wybuch, w wyniku którego zginęło 6 osób a około 80 odniosło obrażenia.

08.12.03 r. - Wybuch przed hotelem "National" w centrum Moskwy. 6 osób zginęło, kolejnych 14 doznało obrażeń.

05.12.03 r. - Wybuch w pociągu elektrycznym Kisłowodsk – Mineralnyje Wody. Zginęły 42 osoby, około stu zostało rannych.

Rok 2004

06.02.04 r. - Wybuch w moskiewskim metrze na odcinku między stacjami "Paweleckaja" i "Awtozawodskaja". Według oficjalnych danych zginęło 40 osób, ponad sto odniosło obrażenia.

19.02.04 r. - Wybuch na peryferiach Woroneża. Ranne zostały dwie osoby.

19.07.04 r. - Wybuch na przystanku autobusowym w Woroneżu. Jedna osoba zginęła, siedem zostało rannych.

26.07.04 r. - Wybuch na przystanku autobusowym w Woroneżu. 11 osób odnniosło obrażenia różnego stopnia.

24.08.04 r. - Wybuch na przystanku autobusowym w rejonie stacji metra "Kaszirskaja" (Moskwa). Ranne 4 osoby. Początkowo jako przyczynę wybuchu podano "bandyckie porachunki", potem – zamach terrorystyczny.

24.08.04 r. W wyniku zamachów terrorystycznych rozbiły się samoloty TU-154 i TU-134. Zginęli wszyscy pasażerowie i załogi samolotów – 90 osób. Początkowo oficjalni przedstawiciele władz Rosji objaśniali katastrofę przyczynami technicznymi, później uznano, że przyczyną rozbicia się samolotów był zamach terrorystyczny.

31.08.04 r. - Wybuch obok stacji metra "Ryżskaja" (Moskwa). Zginęło 10 osób, rannych zostało ponad 50.

01-03.09.04 r. - Wzięto ponad 1300 zakładników w szkole w Besłanie (Północna Osetia).

Galeria 331