Esztergom - Ostrzyhom
Esztergom Ostrzyhom (Esztergom, Gran, Ostrihom, Ostrogon, Strigonium) - miasto położone na granicy ze Słowacją nad Dunajem.
Jedno z najstarszych miast na Węgrzech; zostało założone w roku 960 przez księcia Gejzę, który w miejscu oppidum celtuyckiego i dawnej rzymskiej strażnicy granicznej Salvio mansio (Pannonia) ustanowił pierwszą stolicę Węgier, do XIII w.. Miały tu miejsce chrzest i koronacja św. Stefana, a także narodziny św. Kingi. Ostrzyhom jest stolicą arcybiskupią prymasów Węgier. Nazywany jest także "węgierskim Watykanem". Po drugiej stronie Dunaju znajduje się słowackie miasto Štúrovo (Párkány).
Bazylika św. Wojciecha (Nagyboldogasszony és Szent Adalbert Prímási Főszékesegyház) – największa i najważniejsza katedra katolicka na Węgrzech, klasycystyczna świątynia wybudowana na miejscu XII-wiecznej świątyni św. Wojciecha, zniszczonej podczas walk z Turkami. Świątynię, zaprojektowaną przez architektów: Pála Kühnela, Janosa Pakha i Józsefa Hilda, wznoszono w latach 1822-1869. Katedra jest siedzibą prymasa Węgier. Świątynia jest najwyższym budynkiem Węgier i piątą co do wielkości świątynią na świecie.
Synagoga w Ostrzyhomiu (Esztergomi zsinagóga) – przy ulicy Bóżniczej (Imaház utca). Już od początku panowania domu Arpadów żyła duża kolonia żydowska. W okresie reform (tj. w pierwszej połowie XIX. wieku) w Ostrzyhomiu zaczęli osiadać się bogaci kupcy i rzemieślnicy żydowscy, którzy we wsi Szenttamás zbudowali sobie pierwszy dom modlitwy. W 1858 roku na jego miejscu wzniesiono kolejną synagogę, a w 1888 roku, w stylu mauretańskim, z galerią dla kobiet w sali głównej. Podczas działań wojennych budynek synagogi bardzo poważnie został uszkodzony, a większą część mieszkańców pochodzenia żydowskiego (ponad pięćset osób) deportowano z miasta. Z tego też powodu o pierwotnym przeznaczeniu tego budynku informuje już jedynie skromna nazwa ulicy, przy której on stoi: Imaház utca czyli ulica Bóżnicza. Przez długi okres synagoga stała pusta, po czym w 1964 roku przekazano ją miejscowej organizacji, Związkowi Stowarzyszeń Technicznych i Przyrodniczych (Műszaki és Természettudományi Egyesületek Szövetsége). W latach 1980-81 otworzono w niej Dom Techniki, który do roku 2006 działał jako ośrodek konferencyjny. W następnych latach MTESZ bez przerwy remontował i upiększał ten budynek, znacznie przebudowując go, ażeby był zdatny do organizowania w nim konferencji i odczytów. Stworzono więc wewnątrz budynku sale prelekcyjne, kabiny tłumaczy, pokoje gościnne i przyjęciowe oraz założono centralne ogrzewanie. Odpowiednio do tego w murach niegdysiejszej synagogi żydowskiej organizowano coraz więcej bardzo znacznych dla miasta imprez. Często przyjeżdżali tu najróżniejsi znani politycy, pisarze, uczeni czy artyści, aby spotkać się z ludnością lub odbyć prelekcje. W roku 2006 magistrat miejski za sumę 70 milionów forintów odkupił od MTESZ Dom Techniki i do budynku wprowadziło się biuro Euroregionu Ister-Granum. Murowany z cegły, dwukondygnacyjny budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta, w stylu mauretańskim. Powierzchnia budynku wynosi 1216 m². Po obu stronach ściany frontowej znajdują się przybudówki w kształcie wieży, zwieńczone czterema sterczynami, w kształcie kopułki. Wieże łączy olbrzymia hala wejściowa z arkadami o potrójnym łuku. Na piętrze znajduje się sala konferencyjna z kabinami dla tłumaczy. Prowadzą tu oryginalne marmurowe schody z 1888 roku. Przed synagogą stoi Pomnik Męczenników autorstwa artysty-plastyka Istvána Martsa, a na ścianie znajduje tablica pamiątkowa przypominająca potomności straszną tragedię deportowanych ostrzyhomskich Żydów.
Most Marii Walerii (Mária Valéria híd, Most Márie Valérie, Maria-Valeria-Brücke) – graniczny most drogowy na Dunaju, łączący miasta Štúrovo. Długość – 500 m. Nazwa mostu pochodzi od habsburskiej księżnej Marii Walerii. Most został otwarty w 1895, zburzony w 1919 i odbudowany w 1927. Po raz drugi został zniszczony w 1944 przez wycofujące się wojska niemieckie wraz z innymi mostami na Dunaju. Po II wojnie światowej aż do lat 60. XX wieku nie podejmowano nawet prób odbudowy – powodem był wzajemny brak zaufania komunistycznych rządów Węgier i Czechosłowacji. Pierwsze porozumienia co do odbudowy mostu zawarto w 1964, ale most otwarto ponownie dopiero 11.10.2001. Połowę kosztów budowy (10 mln euro) pokrył fundusz PHARE. Po odbudowie mostu ruch przez przejście graniczne wzrósł kilkunastokrotnie. Do tego czasu funkcjonowała tu wahadłowa przeprawa promowa obsługiwana przez węgierskiego przewoźnika, zaś kontrola graniczna znajdowała się po stronie słowackiej.